Sen tut evinden, çık bilmem kaç kilometre ötedeki Venedik’e gel ama Murano’ya uğramadan gel. Oldu mu şimdi? Belki de aranızdan bazıları ismini daha yeni öğrenmiştir. Bazılarınızda bu ne böyle bakışını atar gibisiniz. Ama ben buradayım endişelenmenize gerek yok. Murano, Venedik gezilerinin vazgeçilmez adası olup cam işçiliği ile dünyaca meşhur bir adadır. Renkli evleri butik kafeleri turistleri büyülercesine karşılamaktadır. Haydi gelin şimdi Murano’dan bahsedelim biraz.
TARİHİ
Murano, Venedik lagününün hemen dışında 15 dakikalık vapuretto ulaşımı kadar uzaktadır. 1291 Yılından beri dünyanın en kaliteli cam ürünleri buradan çıkmaktadır. Murano 7. Yüzyıla kadar büyük bir ticaret limanıydı. 10. Yüzyılda kendi parası, polis kuvvetleri ve ticaret aristokrasisi ile müreffeh ticaret merkezi haline geldi.
Aristokrasi ne demek? Aristokrasi kafa karıştırmadan açıklamak gerekirse, seçkin sınıf yönetim şekli anlamına gelmektedir.
Müreffeh ne demek? Refah ve varlık içerisinde yaşamanın bir başka anlatım şekli.
Daha sonradan 1291 yılında Venedik Cumhuriyeti cam üreticilerinin atölyelerinin yangın çıkarma olasılığına karşı bütün cam atölyelerinin Venedik lagününden uzakta bulunan Murana adasına taşınmalarını emretti. Bunun en büyük nedeni ise, Venedik’te bulunan neredeyse bütün evlerin o dönemde ahşap olmasıdır. Olası bir yangında bütün Venedik’in yanabileceği göz önüne alınarak taşınma taleplerini iletmişlerdir.
Murano dönemin en iyi cam ustalarına ev sahipliği yapmaktaydı. Venedik Cumhuriyeti bunun farkındaydı ve lagün dışından başka bir cam ustasının Murano’da dükkan açmasına resmi olarak izin verişe bile nedense bir suikaste kurban gitmekteydi. Bu kural Murano’da yerleşik cam ustaları içinde geçerliydi. Murano dışında dükkan açmalarına izin verilmiyordu. Lagünün ötesinde dükkan açmaya can atsalar bile suikaste kurban gidebilir veya gizli polis tarafından ellerinin kesilmesi riskiyle karşı karşıya kalabiliyorlardı.
Murano camcılarını bu kadar özel kılan şey neydi dersiniz? Birincisi, Avrupa’da cam aynaların nasıl yapıldığını bilen tek kişi onlardı. Ayrıca, kristal cam, emaye cam, altın iplikler, çok renkli cam, sür camı, ve camdan imitasyon değerli taşlar gibi teknolojileri geliştirdiler ve rafine ettiler. Hatta söylenilene göre gözlük camları ilk kez Murano’lu cam ustaları tarafından yapılmıştır.
Yıllar boyunca Murano kristalleri ve camları devlet saraylarında, birçok aristokrat ailenin evlerinde, kraliyet ailelerinin yaşam alanlarında sergilenmiştir ve sergilenmeye de devam edilmektedir. Taş yerinde ağırdır lafı burası için cuk oturacak ki Venedik ile Murano arasında ciddi bir fiyat değişimi vardır. Son zamanlarda diğer ülkelerin bu sırları öğrenmesi sonucunda adanın öneminin azaldığı olmuştur.
MURANO EFSANESİ
Murano bilindiği kadarıyla dünyanın gelmiş geçmiş en iyi cam ustalarının yaşadığı ve üretim yaptığı yerdir. Hatta öyle sırları varmış ki adadan dışarıya atölye kurmak veya başka birinin adada atölye kurmasını bile yasaklamışlar. Her neyse 1291 yılında Venedik Cumhuriyetinin baskıları sonucunda cam ustalarına bu ada tahsis edilince adada cam loncansı kurulmuş ve öyle ustalar yetiştirilmiş ki ada bir anda dünyanın cam merkezi haline gelmiştir. Öncelikle ustalar burada çok özel kadeh üretirlerdi. Bu kadehler bir damla zehirde bile paramparça oluyormuş. Krallar, dükler ve zamanının önemli kişileri bu durumu duyunca bu cam ustalarının önemi o dönemde altın çağını yaşamıştır.
MURANO’YA ULAŞIM NASIL?
Yani malum ki Venedik lagününde ufak bir ada burası. Nasıl ulaşım sağlayacağınız konusunda sınırlı bilgiler var ama ki şöyle de bir durum var. Venedik ve hava limanından direkt ulaşım sağlamanız mümkündür. Öncelikle sizlere hava limanından olan yöntemi açıklayacağım
Hava limanına indiğiniz ve giriş işlemlerinizi hallettiğinizi farz ediyorum. İlk yapmanız gereken tek şey turist danışmaya Alilaguna durağını sormanız olacaktır. Ya da tabelaları takip etmeniz işinizi kolaylaştıracaktır. Oradan da Murano adası için alacağınız bir bilet ile işiniz hallolacaktır. Hava limanından adaya ulaşım 8€ olarak belirtilmiştir. (2017 yılı için)
Venedik merkezden ulaşım ise biraz farklı açıkçası. Sizler için şu haritayı şuraya bırakıyorum. Murano hattındaki duraklardan adaya ulaşım sağlamanız son derece kolaydır.
Peki ada içerisinde ulaşımın püf noktaları nedir? Murano adası kocaman bir ada değil. Bütün adayı yürüyerek 3 saat içerisinde dolaşabilirsiniz. Ki bu süreye yemek molası da dahil. Haricen ada içerisinde gondol turları ve vapur taksilerde hizmet vermektedir.
ÜÇKAĞITÇILARA DİKKAT
Venedik’te sizin turist olduğunuzu anlayan bazı uyanıklar kendilerinin Murano adası için ücretsiz tur düzenlediklerini söylüyorlar. Sizde ücretsiz olduğu kanısına varıp turu atmak isterken sizleri istemediğiniz bir cam atölyesine getirebilirler. Bu cam atölyelerinde satılan ürünler normal fiyatın iki belki de üç katı kadar pahalı olduğunu duydum. Bu da sizlere tur ücretinden daha pahalı bir tura patlayabilir. İllaki bir turistik tur düşünüyorsanız turist danışmadan yardım almanız veya gideceğiniz yerlerin rotasını önceden kendiniz belirleyip kendiniz dolaşmanız daha mantıklı olacaktır.
MURANO’DA KONAKLAMA
Romantik bir gece geçirmek isterseniz bu küçük adada sizlerin ihtiyacını karşılayacak kadar konaklama noktası mevcut. Murano’nun eski zamanlardan kalma taş evlerinde muhteşem bir gece geçirmek isterseniz sizleri sağ üstte bulunan veya sağ altta bulunan arama kutucuğuna yönlendirebilirim. Fakat sırt çantalı gezginler için kalmak için alternatif olarak Venedik merkezi seçebilirsiniz.
MURANO’DA YEMEK, İÇMEK
Gece Murano’da kalıyorsanız otelin resepsiyonundan adanın restoranlarından hangilerinin akşamları açık olduğunu sorun derim. Konuştuğum bir yerli arkadaş bana akşamları bir çok restoranın kapandığını söyledi. Çoğu turist günübirlik geldiğinden dolayı Murano’nun restoranları akşam yemeğine kadar açık kalıyormuş.
MURANO’DA NERELERİ GÖRMEMİZ, GEZMEMİZ GEREKİR
Öncelikle buranın küçük bir cam adası olduğunu unutmayalım. Dolaşıla bilecek ve görülmesi gereken yerlerinin de sınırlı olduğunu da söylememe gerek yok sanırsam. Yine de sizler için küçük bir liste yaptım.
VERTO CAM MÜZESİ
Cam sanatı ile ilgileniyorsanız Museo del Vetro sizin için. Yüzyıllar boyu Venedik cam tekniklerine yer veren ve Mısır dönemine kadar uzanan cam çeşitlerini sergileyen bir tarih müzesi. Bina kendi ömrü boyunca bir çok amaca hizmet etmiştir. Öncelikle saray olarak inşa edilen bina 1659 yılında Torcello piskoposlarının evine, iki yüzyıl sonrada Murano belediye binası haline gelmiştir. 1923 yılında ise Venedik’e eklendiğinde sadece müze haline çevrilmiştir.
SANTA MARIA E SAN DONATO BAZİLİKASI
7. Yüzyıldan kalma yapı Murano adasının duomosudur. İçerisinde zarif Ravena nitelikli Bizans mozaikleri yerini ve kubbesini örter. Çan kulesi diğer çan kuleleri gibi bazilikadan ayrıdır.
CHIESA DI SAN PIETRO MARTİRE
Şehit Rahibe Aziz Peter Katolik Kilisesi 1506 yılında yapılmış olup halen de kilise olarak işlev görmektedir. Bu çıplak tuğla yapı turistler tarafından çok popüler bir obje olarak görülmektedir. Nedeni ise yapıda Tintoretto ve Bellini gibi bir çok sanatçı tarafından mükemmel eserlerinin sergilenmesinin yanı sıra Ballarin ailesinin şapeli bulunmaktadır.
CAMPO SANTO STEFANO
Campo Santo Stefano, kare soyutunda mavi cam starbust heykeli ile ünlüdür. Buranın yanında St. Stepher Kilisesi ve 19. Yüzyıldan kalma bir saat kulesi vardır. İkisi de adanın simgelerinden olup uzaktan görülebilmektedir.
PALAZZO DA MULA
Venedik’in gotik mimarisinden son kalan örneklerinden birisidir. Bina, bir zamanlar büyük gotik pencerelerle süslü bir cepheye sahip olan Venedikli patronların lüks bir yazlık ikametgahıydı.
MURANO CAM DÜKKANLARI
Murano’nun neredeyse her köşe başında sıklıkla karşılaşabileceğiniz dükkanlarda ilginizi çekebilecek bir şeyler bulmanız mümkündür.
EX CHIESA DI SANTA CHIARA
1200’lü yıllardan kalma yapı restore edilmiş bir orta çağ kilisesidir. 2015 yılında Murano cam müzesi , gösterim alanı ve galeri olarak yeniden halka açılmıştır. Murano adasında ki en tarihi binalardan birisidir.
BARVOVIER VE TOSO
Barvovier ve Toso, tanınmış cam hanedanı ve sanat camı üreticisi olup fabrika ve showroomlarının üstünde, Palazzo Contarini’de, Venedik cam yapma geleneklerini içeren 250’den fazla obje barındıran özel bir müzeye sahiptir. 22.000’den fazla çizim, fotoğraf, kağıt, belge ve mektup içeren, hepsi camla ilgili bir arşivleri vardır.
CRISTALLERİA
Murano’nun efsanevi cam fabrikası. Ne yazık ki 1960’lı yıllarda kapandı.
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR
- Murano’da alacağınız her cam orada üretildiği anlamına gelmemektedir. Alacağınız ucuz camların Murano değil de Çin’den gelmiş olasılığı çok yüksektir. Dikkat etmeniz iki nokta var. Bunların bir tanesi, cam alırken mutlaka sertifikasını istemeyi veya olup olmadığını sorun. Bir diğeri ise, satın aldığınız orijinal ürünün üzerinde “Vetro Murano Artistico” işaretinin olup olmadığına bakın.
- Cam fabrikalarını ziyaret etmek için en uygun zaman sabahlarıdır. Çünkü öğle yemeğinde bir çoğu kapanı ve siesta zamanından sonraya kadar kaplı olabilir. Ayrıca fabrikaların bir çoğu FERRAGOSTO olduğu için ağustos ayında kapanıyor.
- Turizm odaklı showroomların bir çoğu hafta sonları açık kalıyor. Fakat ticari amaçları uygun olan işletmeler sadece hafta içi günlerinde açık olduğunu hatırlatmama izin verin.
- Murano’da bir çok noktada rehber kitap, hediyelik eşya ve kartpostal satan çeşitli mağazalar ve dükkanlar bulunmaktadır. Ayrıca küçük bir alışveriş merkezinin yanı sıra bakkal ve diğer ihtiyaçlar için bir çok yer mevcuttur. Adada nakit ihtiyaçlarınız için ATM ve birkaç eczane de mevcuttur.