Osmanlı döneminin en korunaklı köyü olarak günümüze kadar gelmektedir. Kuruluşu 1300 yıllarına kadar dayanmaktadır. Kiminin görmek istediği, kimin ise burada yaşadığı, yaşayanlarında dibine kadar Osmanlı kültürünü sentezlediği bir köy burası. Vakıf köyü olarak kurulmuştur. Günümüzde Osmanlı mimarisinin kırsal kesin örneklerinin en iyi korunduğu köy olarak ta anılmaktadır. Dünya listelerinde “Ölmeden görülmesi gereken köyler.” Listesinde yer olan Cumalıkızık, gerek yerli gerekse de yabancı turistlerin uğrak noktası olmuştur.
CUMALIKIZIK’A NASIL GİDİLİR?
Öncelikle uzak yerlerden gelecek olan okurlarım için kötü bir haberim var. Uçak kullanıp gelecekseniz ne yazık ki yakınlarda bir hava alanı yok. En yakını Bursa Yenişehir havaalanı. Tam olarak aktif kullanılmasa da belirli hava yolu şirketlerinin seferlerini takip edilerek buraya gelebilir, ufak bir kara yolu yolculuğu ile bu minik köye ulaşım sağlayabilirsiniz.
Kara yolu ile ulaşım sağlayacaklar için İstanbul yönünden geliyorsanız Bursa üzerinden Ankara istikametine giderken tabelaları takip ederek bu şirin köye ulaşabilirsiniz. Ankara üzerinden geliyorsanız Gürsu kavşağını geçtikten sonra tabelalara dikkat ederseniz yine buraya ulaşabilirsiniz. İzmir yolu üzerinden geliyorsanız Ankara yoluna girdikten sonra tabelalar sizleri yönlendirecektir.
Kendi aracınız ile gelmiyorsanız ise 2 seçeneğiniz olacaktır. Terminalden Gürsu otobüsüne binerek Cumalıkızık sapağında inip genel minibüslere binerseniz köy merkezine kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Diğer seçenek ise Bursa merkezde bulunan Kent Meydanı AVM civarında bulunan Cumalıkızık minibüslerine binip köy meydanında inebilirsiniz.
CUMALIKIZIK’TA NELER YAPILIR? NELER ALINIR?
Genellikle merak edilen soruları burada cevaplamaya çalışacağım elimden geldiği kadarıyla. Öncelikle köy kahvaltısını özleyenler ve merak edenler için en iyi nokta olduğunu söyleyebilirim. Samimi bir ortamda köy teyzelerinin sıcak tavırları ile çeşit çeşit hazırlanmış köy kahvaltısını hava durumuna göre ister o Osmanlı mimarisi evlerin verandalarında, ister bir kuzine sobanın dibinde sinilerle gelmiş mis gibi organik kahvaltılıkları yuvarlamanızı kim engel olabilir ki. Genellikle nerdeyse bütün evler kahvaltı hazırlı yor ama önemli bir sorun var. Hafta sonu geldiğinizde fazla kalabalık olabilir öncelikle onu belirteyim. Köyü ziyaret etmeden evvel ufak bir rezervasyon yapmanızda yarar var.
Organik dedik sonuçta bir kere. Köy tarhanası, erişte, salça daha say say bitmez eve dönmeden evvel birer adet almakta fayda görüyorum.
CUMALIKIZIK HAKKINDA BİLMENİZ GEREKENLER
Kaldırımları bulunmayan daracık sokaklarında kendinizi kaybedercesine doya doya köy havası alıp kaybolma endişesi olmadan rahatlıkla dolaşabileceğiniz şirin bir köy burası. Kaybolma konusunda endişe etmeyin yokuş aşağıya indiğinizde köy meydanına ulaşıyorsunuz zaten.
Cumbalı, tahta ve kerpiçten oluşmuş evlerde konaklamanız sizleri olabildiğince stresten uzaklaşmış olup, yorucu bir haftaya hazırlamaya yardımcı olacaktır. Konaklama konusunda pek bir yardımcı olamayacağım. Bursa’da oturduğum için konaklama ihtiyacı duymadım. Ama emin olun konaklama konusunda köy halkı fazlasıyla yardımseverler. Düşün bir ücretle bir oda kiralayabilirsiniz.
Köy genel olarak organik tarım yapıldığından köydeki ürünleri gönül rahatlığı ile satın alabilirsiniz. Ayrıca köyde kestane, ahududu ve böğürtlen son derece meşhur ve bolca ürünü yapılmaktadır.
Kınalı kar dizi ile patlama yapan bu köy dizinin çekilmiş olduğu konak artık pansiyon ve serpme köy kahvaltısı hizmeti veren bir yer olarak hizmet vermektedir. En meşhur konak burasıdır.
KÖY HAKKINDA
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Cumalıkızık’ın kuruluş hikayesinin 1300’lü yıllara kadar uzandığı biliniyor. Osmanlı’nın erken dönem sivil mimari örneklerine ev sahipliği yapan köy, bu dönemde Uludağ çevresine kurulan 7 kızık köyünden biri… . O zamanlar dağ eteklerinde kurulan köyleri tanımlamak için “kızık” sözcüğü kullanılıyormuş. Bu köylerden Cumalıkızık, Derekızık, Hamamlıkızık, Fidyekızık ve Değirmenlikızık olmak üzere beşi günümüze kadar ulaşmış. Aralarında orijinal dokusuna en yakın şekilde korunmuş olanı ise Cumalıkızık. Eskiden tüm kızık köylerindeki halkın cuma namazı için toplandığı yer olması sebebiyle köyün bu ismi aldığı rivayet ediliyor.
CİN ARALIĞI
Bu aralığın ismi ”Cin Aralığı”. Bu ilginç aralığın hikayesi şöyle: Kurtuluş savaşı zamanında Cumalıkızık köyünü basan Yunan askeri ,köylüleri bir camiye toplar ve camiyi yakmaya karar verirler. Bir fırsatını bulup kaçan köylüler çıkmaz bir sokağa gelirler. Aslında sokağın bittiği yerde evlerin sağa sapan kısmında çok ufak bir aralık vardır. Bir insanın çok zor geçtiği bu aralıktan kaçan köylüler, aralığının sonundaki tepeye ulaşırlar ve burada ki Türk askerlerine haber verirler. arkalarından koşan Yunan askerleri sokağa girdiklerinde gözlerine inanamaz. Bu insanlar buradan kaçamamıştır bu iş olsa olsa cinlerin işidir demiş ve o günden bugüne buranın adı Cin Aralığı olarak kalmıştır.
