Derdimiz büyük. Yurt dışına çıkarken devletimiz malesef ki bizlerden “Yurt Dışı Çıkış Harcı” altında bir vergi ödemesi yapmamızı istiyor. Hemen “Bu ne biçim iş. Hiç bir ülkede yapılmıyor. Bizde yapılıyor.” gibilerinden düşünmeyin. Dünyanın farklı ülkelerinde de bu tür uygulamalar yapılmaktadır.
Pek Çok Ülkede Benzer Uygulamalar Mevcut
Farklı ülkeler, turistler ve yurtdışına çıkacak vatandaşları için vergi benzeri uygulamaları uçak biletlerine yansıtıyorlar. Ayrıca vergi benzeri uygulama bulunan ülkelerin çoğu sadece kendi vatandaşlarından değil, o ülkeye girip çıkan herkesten aynı vergiyi alıyor. Türkiye’deki uygulama gibi (yurtdışına çıkarken alınan bir harç pulu uygulaması) yurtdışına çıkış vergisi alan ülkeler ise İran ve Filipinler. İki devlet de sadece kendi vatandaşlarından yurtdışına çıkış vergisi alıyor.1
Vergi benzeri düzenlemeler kimi ülkelerde özel kanunlarla belirlenebildiği gibi kimi ülkelerde vergi benzeri uygulamalarla uçak biletleri fiyatlarına yansıtılıyor. Örneğin Kamboçya, Çin, Hong Kong, Kosta Rika, Küba, Suudi Arabistan, Tayland gibi ülkelerde vergi uçak bileti fiyatına ekleniyor.
Biletlere yansıyan vergi benzeri ücretlerin hesaplanması usulü birbirinden farklı olabilir. Çünkü her ülkenin kendine özgü bir vergi sistemi bulunuyor. Bir ülkenin almaya karar verdiği vergiyi başka bir ülke almayabilir. Biletlere eklenen ekstra ücretlerin değişikliğinin bir sebebi de her havalimanın farklı bir ücret talep etmesi.
Britanya, İrlanda gibi ülkelerde çıkış parası “tax” olarak sayılırken Avustralya’da bu ücretin ismi “charge” (ödemek durumunda kaldığınız para). Biletlere yansıyan farklı kavramlar olsa da hepsini “vergi benzeri ücret” kavramı altında toplayabiliriz.
Yurt Dışı Çıkış Harcı Nedir?
1963’te piyasaya çıkan 196 sayılı kanun, sanki “Dış Seyahat Harcamaları Vergisi” adlı bir eserin başrol oyuncusu gibiydi. Bu vergi, sahnede bir süre boyunca dans etti, ara sıra perde kapanıp tekrar açıldı. Zaman zaman Türk Lirası cinsinden 100 dolarlık dans figürleri sergileyerek ekonomik bir gösteri sundu. Seyahat edenleri bir tür mizansenin içine çekerken, cebinden de bir miktar ücret talep etti. Türkiye’nin ekonomik sahnesine renk katan bu vergi, zaman içinde izleyicilere hoş bir gösteri sunarak ekonominin bir parçası haline geldi.
2024 Yılı İçin Yurt Dışı Çıkış Harcı Ne Kadar?
2024’te 150 TL’yi gözden çıkaranlar, 2023’te de aynı miktarı ödedikleri için yakın zamanda bir “zam mı geldi acaba?” sorusu sormaktan kendilerini alamıyorlar. Belki de paranın değeri düşerken mizahın değeri yükseliyor.2
Yurt Dışı Çıkış Harcı Ödemesi
Harcı ödemenin çeşitli yolları mevcut. Sizin tercihiniz ne olursa, paranızı katlamak ya da en azından duvara atmamak adına o yöntemi seçebilirsiniz. İşte size birkaç seçenek:
Yurt Dışı Çıkış Harcını İnteraktif Vergi Dairesi’nden Ödeme / Online Ödeme
Harcınızı ödemek artık bir tatil planlamak kadar kolay! İnteraktif Vergi Dairesi’nin web sitesine girip, e-devlet şifrenizle giriş yaptıktan sonra “Harç ve değerli kağıt bedeli ödeme” sekmesine tıklayın. Karşınıza çıkan sayfada da “Yurt dışı çıkış harcı ödeme” seçeneğini bulup tıklayın. Sonrasında bilgilerinizi doldurun, kredi kartınızı ya da banka hesabınızı hazır edin, ve voilà! Harcınızı ödemenin keyfini çıkarın, bir yandan da “Bu kadar kolay olmamalı!” demeden geçmeyin.
Gümrük Kapılarında Ödeme
Seyahat öncesi havalimanında ya da gümrüklerde bulunan otomatik harç pulu ödeme makineleri, sanki bir arcade oyununda jeton atar gibi harç pulunuzu ödemenize olanak tanıyor. Hatta bir bonus oyun gibi düşünün, her ödeme yaptığınızda bir adım daha yaklaşıyorsunuz bir sonraki maceraya! Unutmayın, bu makinelerle oynamak, sadece harçlarınızı ödemekle kalmaz, aynı zamanda seyahatinizle eğlenceli bir başlangıç yapmanızı da sağlar. İyi eğlenceler ve harçlarınızı kazanmaya devam edin!
Yurt Dışı Çıkış Harcından Kimler Muaf?
İşte, harç ödeme zorunluluğundan muaf olan “şanslı kafileler” listesi:
- Çıkış tarihinde yurtdışında oturma izni bulunanlar, sanki dünya turuna çıkan gezginler gibi harç ödeme stresinden uzaklar.
- 7 yaşına kadar olan minik yolcular, harç ödemek yerine belki de oyuncak alışverişi yapacaklar.
- Kara, deniz, hava ve demiryolu araçlarının kahraman mürettebatı, seyahatlerinde sadece rotayı düşünüp harçtan bihaber.
- Yurtdışında oturma izni bulunan vatandaşlarımız, Türkiye’ye veda etmeleri durumunda izin belgelerini sallayarak harçtan muafiyet kazanıyorlar. Yani, evlerinden çıkarken izin belgesi, tıpkı anahtar gibi cebinizde olsun.
- Çifte vatandaşlar, sırf yabancı ülke pasaportlarına sahip oldukları için harç ödemeden seyahat edebilirler. Biraz şans, biraz diplomasi!
- Resmi görevle yurtdışına giden kamu görevlileri, harç muafiyetinden yararlanamazlar. Yani, “resmi işler için gidiyorum” bahanesi artık işe yaramıyor!
Yurt Dışı Çıkış Harcı Kaç Gün Geçerli?
Yurt dışı çıkış harcı, adeta bir serüvenin başlangıcı gibi; ancak, “geçerlilik süresi” kavramı tam bir macera. Harç ödemenin üzerinden geçerli bir zaman dilimi belirlenmemiş gibi duruyor. Fakat, ödeme dekontlarınız, sanki bir konserde backstage geçiş kartı gibi sadece bir ay süreyle geçerli. Yani, harcınızı ödediğinizde, o dekontları hemen sergileme zamanı gelmiş demektir. Unutmayın, bu belgeler bir aydan sonra eski cazibelerini kaybedebilir. Harç ödeme süreci, sanki bir modayı takip etmek gibi – ne kadar çabuk takip ederseniz, o kadar trend olursunuz!